Wszystkim rodzicom zależy na tym, by ich dziecko jak najlepiej się rozwijało. Inwestują w zabawki edukacyjne, dbają o zdrową dietę, zapewniają wszechstronne aktywności. Staramy się spełniać wszystkie potrzeby dziecka, ale często nasze starania powodują i niego niezadowolenie i złość. Jak możemy odczytywać potrzeby dziecka i oferować adekwatne strategie ich zaspokojenia? Jak rozpoznawać i zaspokajać potrzeby dziecka?
Potrzeby to wszystkie rzeczy, cele które pragniemy posiadać lub osiągnąć w życiu. Dotyczą zarówno najbardziej podstawowych aspektów życia jak głód czy odpoczynek jak i bardziej złożonych jak np. awans w pracy związany z potrzebą samorealizacji.
W początkowym etapie życia to rodzice zaspokajają potrzeby dziecka, ponieważ samo nie jest jeszcze w stanie zrobić tego samodzielnie. Później, z wiekiem, dziecko m. in. dzięki obserwacji tego jak rodzice zaspokajają swoje potrzeby, uczy się rozpoznawać i zaspokajać własne. Aby tak się stało, rodzic musi być świadomy swoich potrzeb oraz poszukiwać różnych, dostępnych na ten moment strategii ich zaspokojenia.
Brak zaspokojenia naszych potrzeb wywołuje w nas złość, frustrację oraz dążenie do ich zaspokojenia za wszelką cenę. Działamy wtedy pod wpływem stresu, co utrudnia nam wybór odpowiedniej, adekwatnej do sytuacji strategii. Taki stan, wiąże się często z wejściem w czerwoną strefę (o strefach pisaliśmy tutaj), a więc uniemożliwia nam rozwój, szukanie nowych możliwości. Jeśli nasze potrzeby nie są zaspokojone, jest nam trudno brać innych pod uwagę. Ich potrzeby, emocje i doświadczenia. Aby być w stanie rozpoznawać i zaspokajać potrzeby dziecka, musimy rozpoznawać i zaspokajać własne potrzeby. To jest pierwszy krok do tego, by nauczyć swoje dziecko zaspokajania swoich potrzeb za pomocą różnych strategii. Znalezienie odpowiednich strategii zaspokojenia potrzeb dziecka, wymaga od nas uważnej obserwacji jego zachowania, sprawdzania, testowania co działa, a co nie. Takie działanie wymaga od nas bycia w dobrej kondycji, posiadania, zgromadzenia zasobów, które spożytkujemy na wsparcie rozwoju naszego dziecka.
Wiem, że to niełatwe. Wiem, że często wydaje nam się to niemożliwe. Umiejętność zaspokojenia swoich potrzeb wymaga od nas czasami zmiany sposobu myślenia o nich. Często wydaje nam się, że nie jesteśmy w stanie zaspokoić swoich potrzeb np. relaksu i odpoczynku, bo musimy opiekować się dziećmi czy zajmować domem. Jeśli więc wiemy, że brakuje nam snu i odpoczynku możemy, tak zorganizować dzień, aby odpuścić wszystko, co nie jest niezbędne do zrobienia w tym dniu. Czasami wymaga to przyjrzenia się założonym przez nas standardom np. prowadzenia domu, bycia idealnym rodzicem, a czasami popatrzenia na nasze oczekiwania np.: „potrzebuję cały weekend mieć tylko dla siebie inaczej nie wypocznę”.
To bardzo ważny komunikat wyrażający naszą potrzebę. Może być natomiast nieosiągalny dla nas na ten moment, ale może wyrażać kierunek do jakiego chcemy dążyć.
W jaki sposób możemy zaspokajać swoje potrzeby, biorąc innych pod uwagę?
- Zidentyfikuj swoje potrzeby
- Zapisz wszystkie strategie jakie przychodzą Ci do głowy na zaspokojenie Twoich potrzeb
- Wybierz spośród nich te, które są dostępne dla Ciebie na ten moment
- Zaplanuj co musisz zrobić, aby wdrożenie w życie wybranej przez Ciebie strategii było możliwe
Zaspokajanie własnych potrzeb tworzy przestrzeń na nasze zasoby, które możemy wykorzystać do własnego rozwoju i do tego, by wspierać w rozwoju nasze dzieci.\
Photo by Gabe Pierce on Unsplash
Autorka BLOGa i prowadząca warsztaty
Martyna Piotrowska
Jestem psychologiem, dyrektorem merytorycznym w Terapeutycznym Punkcie Przedszkolnym, a prywatnie mamą dwójki dzieci. Z Ośrodkiem Wspierania Rozwoju Neuromind jestem związana od 2014 roku. Prowadzę przedszkole, w tym zajęcia z dziećmi z wyzwaniami rozwojowymi oraz konsultacje z rodzicami.
Pracuję w oparciu o podejście rozwojowe, jestem terapeutą metody Growth Trough Play System. W swojej pracy wspieram dzieci i ich rodziców w rozwijaniu samoświadomości i komunikacji swoich potrzeb, granic w oparciu o budowanie autentycznej relacji z innymi. Wspólnie z rodzicami przyglądamy się temu, co w procesie wychowania wspiera rozwój ich dziecka, czego mogą robić więcej, a co mu nie służy.
Prowadząc zajęcia z dzieckiem zależy mi na tym, że oprócz rozwijania jego umiejętności, budować świadomość rodzica wokół trudności dziecka, tak by lepiej był w stanie zrozumieć zachowanie swojego dziecka. Wiedza, zrozumienie i akceptacja wspierają rodzica w codziennym życiu.
Zależy mi na tym, aby dzielić się swoją wiedzą oraz doświadczeniem zdobytym w pracy z dziećmi, rodzicami oraz zespołem terapeutycznym, pracując w oparciu o podejście niedyrektywne.
Bliskie są mi idee rodzicielstwa bliskości, porozumienia bez przemocy, uważności oraz samoakceptacji.
Zobacz pozostałe artykuły
Warsztaty dla Rodziców „Zrozumieć dziecko – zrozumieć siebie”
O zorganizowaniu warsztatów dla rodziców myślałam od jakiegoś czasu. Obserwowałam rosnące zainteresowanie...
Zrozumieć „trudne zachowania” – kiedy mojemu dziecku robi się trudno?
Kiedy dziecko jest "najbardziej", najintensywniej widoczne dla nas? Kiedy krzyczy, kopie, płacze, uderza - jednym...
Prawidłowy rozwój mowy, a rozwój mowy dzieci z niedosłuchem
Chociaż w pierwszych miesiącach życia, dziecko nie posługuje się świadomą mową i nie jest w stanie komunikować się w...