Terapia w myśl podejścia rozwojowego to przede wszystkim wsparcie, towarzyszenie dziecku w rozwoju. To dostosowanie środowiska, działań, strategii wychowawczych, których głównym celem jest wzmocnienie umiejętności dziecka, a więc zapewnienie odpowiednich warunków do rozwoju. W jaki sposób możemy to robić?

Najlepszym sposobem, w jaki możemy wspierać dziecko w rozwoju to budowanie bezpiecznej i ufnej relacji z nim. To własnie relacja uczy nawiązywać i podtrzymywać interakcje z innymi ludźmi. Pokazuje, jak odnaleźć się w kontaktach społecznych. To stanowi największą trudność dla dzieci z wyzwaniami rozwojowymi – nie zadania ze sfery poznawczej, wyuczanie kolejnych umiejętności. Bez zrozumienia i odnalezienia się w kontekście sytuacji, dziecko nie będzie w stanie skorzystać z tych umiejętności.
Pierwszym i podstawowym aspektem jest podejście do dziecka i przekonania na jego temat. Dużą rolę odgrywa tutaj akceptacja dziecka, właśnie takiego jakie jest. Naszym celem jest więc towarzyszenie w jego rozwoju, a nie zmiana dziecka na takie, jakim chcielibyśmy je widzieć. Nie jest to łatwe, bo często jeszcze zanim dziecko przyjdzie na świat, mamy określone przekonania na jego temat – które często rozmijają się z rzeczywistością. Szczególnie, gdy okazuje się że naszemu dziecku towarzyszą w rozwoju różne trudności i przez to nie przebiega on w sposób „typowy”.
Pracując w nurcie rozwojowym, stosowane są elementy stylu responsywnego oraz nauka tego, w jaki sposób dostroić się do dziecka i jego poziomu aktywności. Nurt rozwojowy sprawia, że rodzic w konsekwencji jest uważny na sygnały płynące z ciała dziecka, potrafi komentować to, co się z nim dzieje, nadaje znaczenie jego zachowaniom, budując jednocześnie jego samoświadomość. Dzięki temu, rodzic będzie podążał za potrzebami dziecka, a nie za jego zachowaniem.
Praca w nurcie rozwojowym, to także komunikowanie granic, które zapewniają poczucie bezpieczeństwa oraz uczą, że w bezpiecznej i ufnej relacji, potrzeby osób ją tworzące mogą być zaspokojone, a jednocześnie każda osoba może czuć się bezpiecznie i komfortowo. Taka praca wymaga przede wszystkim przyjrzenia się tym procesom w sobie samym. Pomogą w ty mponiższe pytania:
- Co dla nas oznacza bezpieczna, wspierająca relacja?
- Jak chcielibyśmy wychowywać nasze dziecko?
- W jaki sposób budowane były nasze relacje w przeszłości?
- W jaki sposób my sami dbamy o zaspokojenie swoich potrzeb, jak komunikujemy nasze granice innym?
Kiedy jesteśmy uważni na siebie, otwiera się w nas przestrzeń do tego by dawać to innym. Stopniowo, zdolność dziecka do bycia w interakcji zwiększa się, a wraz z nią wzrastają umiejętności do bycia w relacji. To z kolei przekłada się na gotowość dziecka do nauki. Dziecko chętnie i z ciekawością chce poznawać świat, w którym czuje się bezpiecznie.
Niezależnie od podejścia w którym pracujemy, jeden aspekt jest zgodny we wszystkich podejściach: dziecko, szczególnie z trudnościami rozwojowymi rozwija się znacznie szybciej jeżeli rodzice są zaangażowani w ten proces. Rodzice są największą siłą w życiu dziecka. Codzienna interakcja z twoim dzieckiem dostarcza niezliczonych możliwości bycia w interakcji, zaangażowania, komunikacji i rozwoju w wielu dziedzinach życia. Jeśli dziecko w swoim życiu doświadcza trudności rozwojowych, sensorycznych i rodzice dostosują stosowane przez siebie metody wychowawcze, to dziecko będzie się prawidłowo rozwijało, a jego więź z opiekunami stanie się coraz silniejsza. Jeśli tego nie zrobią, będą stosowali nieodpowiednie, niedostosowane do możliwości i potrzeb dziecka strategie, rozwój dziecka będzie jeszcze bardziej utrudniony.
Photo by Jessica Rockowitz on Unsplash
Autorka BLOGa i prowadząca warsztaty

Martyna Piotrowska
Jestem psychologiem, dyrektorem merytorycznym w Terapeutycznym Punkcie Przedszkolnym, a prywatnie mamą dwójki dzieci. Z Ośrodkiem Wspierania Rozwoju Neuromind jestem związana od 2014 roku. Prowadzę przedszkole, w tym zajęcia z dziećmi z wyzwaniami rozwojowymi oraz konsultacje z rodzicami.
Pracuję w oparciu o podejście rozwojowe, jestem terapeutą metody Growth Trough Play System. W swojej pracy wspieram dzieci i ich rodziców w rozwijaniu samoświadomości i komunikacji swoich potrzeb, granic w oparciu o budowanie autentycznej relacji z innymi. Wspólnie z rodzicami przyglądamy się temu, co w procesie wychowania wspiera rozwój ich dziecka, czego mogą robić więcej, a co mu nie służy.
Prowadząc zajęcia z dzieckiem zależy mi na tym, że oprócz rozwijania jego umiejętności, budować świadomość rodzica wokół trudności dziecka, tak by lepiej był w stanie zrozumieć zachowanie swojego dziecka. Wiedza, zrozumienie i akceptacja wspierają rodzica w codziennym życiu.
Zależy mi na tym, aby dzielić się swoją wiedzą oraz doświadczeniem zdobytym w pracy z dziećmi, rodzicami oraz zespołem terapeutycznym, pracując w oparciu o podejście niedyrektywne.
Bliskie są mi idee rodzicielstwa bliskości, porozumienia bez przemocy, uważności oraz samoakceptacji.
Zobacz pozostałe artykuły
Zrozumieć „trudne zachowania” – kiedy mojemu dziecku robi się trudno?
Kiedy dziecko jest "najbardziej", najintensywniej widoczne dla nas? Kiedy krzyczy, kopie, płacze, uderza - jednym...
Prawidłowy rozwój mowy, a rozwój mowy dzieci z niedosłuchem
Chociaż w pierwszych miesiącach życia, dziecko nie posługuje się świadomą mową i nie jest w stanie komunikować się w...
Mutyzm wybiórczy – diagnoza i wsparcie
Mutyzm wybiórczy, jest zaburzeniem rozwoju mowy, które występuje u ok. 0,02% procent dzieci i młodzieży. Jego...